Ekipmandeposu Blog İş Güvenliği Yazıları
5S olarak adlandırılan ve 5S tertip düzen sistemi olarak bilinen bu kuralın ortaya çıkış amacı çalışma ortam ve koşullarının en üst ve en iyi derecede güvenli ve verimli hale getirilmesinin hedeflenmesidir. Yani 5s nedir sorusunu kısaca “kaliteli bir çalışma ortamı oluşturmak ve bu ortamın sürekliliğini sağlamak için geliştirilen bir tekniktir” diyebiliriz. Çalışma koşullarını performans, konfor, güvenlik ve temizlik açılarından en iyi hale getirme amacı taşıyan bu teknik kural uygulandığı sürece verimli ve başarılı sonuçlar kaçınılmaz olmaktadır. 5S Nedir sorunu cevap verdikten sonra ne anlama geldiğini açıklayalım;
5S Kuralları Ve Prensipleri
5S ve 5S kuralları ilk 1950’li yıllarda Japonya’da ortaya çıkan “S”harfi ile başalayan( Seiri, Seiton, Seiso, Seiketsu ve Shitsuke ) beş tane Japonca kelimenin kısaltılmış adıdır. Bu kelimelerin ne anlama geldiğini açıklamaya çalışalım.
- SEİRİ(AYIKLAMA) : Çalışma ortamında sürekli suretle ihtiyaç duyulmayan ekipman, malzeme ve aletlerin düzenli bir şekilde çalışma ortamından uzaklaştırılmasıdır.
- SEİTON (DÜZEN) : Sürekli ihtiyaç duyulan ekipman, demirbaş vb. ekipmanlara ulaşımı hızlandırmak ve kullanılmasını kolaylaştırmak amacıyla yapılan düzenleme tertipleme işlemidir. Bu adım her türlü alet, ekipman ve makineleri kapsar.
- SEİSO (TEMİZLİK) : Çalışma ortamında ve makinelerde çevre, üretim ve makine kaynaklı her türlü kirliliğin yok edilmesi ve korunmasıdır. Örneğin her yeri temizce süpürmek,istemeyen her türlü nesneyi çalışma ortamından uzak tutmak..vb.
Unutulmamalıdır ki çalışma ortamlarının hijyenik olmaması çalışanlar üzerinde olumsuz etki yaratarak psikososyal yönden birtakım risklerin ortaya çıkmasına sebebiyet verebilmektedir. - SEİKETSU (STANDARTLAŞTIRMA) :
Bu adım, diğer adımların sürekliliğinin sağlanması için oluşturulması gerekli standartlar, kontroller ve iyileştirmelerin bütünüdür. - SHİTSUKE (DİSİPLİN) : Diğer adımların devamlılığını sağlamak için standartlaştırma adımı ile belirlenen standart ve kuralların devamlı olarak kontrol edilmesidir. Disiplin adımı, diğer 4 adımı birbirine bağlayan çalışmadır.
5S Sistemi Ve Uygulanabilirliği
Tam ve eksiksiz uygulanma fırsatı yakalandığında beraberinde başarı ve güveni de getirecek olan bu 5S tekniğini uygulamak için öncelikle çalışma ortamında detaylı bir inceleme yapılması gereklidir. Bu inceleme sırasında ilk olarak tüm alet ve ekipmanlar ile çalışma ve depolama alanları ortaya çıkarılır.
Her bir alet ve makine için çalışma alanındaki ihtiyaç derecesi belirlenip hangi ihtiyaç derecesinde bulunan ekipmanların hangi alanlarda bulunacağı veya depolanacağı belirlenebilir. Bu sayede ekipmanlar ve alanlar arasında sürekli olarak sınıflandırma yapılmak zorunda kalınmaz. Bu işlemler yukarıda saydığımız tekniklerden ayıklama ve düzen tekniğini kapsar.
Çalışma ortamı düzenlendikten sonra ortamda bulunan makine ve ekipmanların kirlilik oluşturma dereceleri belirlenir ve kirliliği ortadan kaldırma veya düzenli temizlik yöntemleri kararlaştırılır. Bu işlem de temizleme tekniğine girer. Belirlenen tüm makine ve alet ile bu ekipmanların bulunması gereken alanlar, çalışma esnasında ihtiyaç dereceleri, kirlilik oluşturma sınıfları gibi özellikler standartlaştırma adımıdır.
Belirlenen standartların hangi sıklıkla uygulanacağı, adımların hangi aralıklarda kontrol edileceği ise disiplin tekniğidir.Disiplin kuralı ile doğru işlemlerin devamlılığının sağlanmasında kalıcı bir alışkanlık yaratıldığından önemli bir adımdır.
5S KALİTE (5s nedir)
5S Teknikleri kullanıldığı sürece ortaya çıkan netice daha verimli daha kaliteli ve sonuç daha başarılı olmaktadır. Zira birbiriyle bağlantılı olan bu ilkelerin çıkış noktası Japonya’ ya bakıldığında da iş ve çalışma hayatlarının ileri düzeyde olduğu görülebilmektedir. 5S kuralları her ne kadar iş ve çalışma dünyası açısından düşünülüp uygulanması önerilmişse de yaşadığımız her alanları kapsar niteliktedir.
5S Nedir, 5s nedemektir, prensipleri ve sistemini anlatmaya çalıştık. Sizde merak ettiklerinizi yada atladığımızı düşündüğünüz kısımları yorum kısmından bize iletebilirsiniz.
